Inspiratie
Ik wilde graag een portretserie maken van mensen die borstkanker hebben gehad, om daarmee steun en kracht te bieden aan degenen die misschien pas aan het begin van hun behandeling staan, of die er al middenin zitten.
De inspiratie voor deze serie komt van collages, die ik in 1995 van de couveuse afdeling van het ziekenhuis zag, bij de vroeggeboorte van mijn dochter. Deze collages toonden beelden van kinderen die jaren eerder te vroeg waren geboren en inmiddels tot prachtige jonge mensen waren uitgegroeid. Deze beelden gaven mij toen enorm veel hoop en steun.
Met mijn portretserie wilde ik blije mensen laten zien; blij omdat ze er nog steeds zijn.
Samen met de modellen wil ik de boodschap verspreiden van een positieve instelling. Acceptatie van de situatie en overgave aan de realiteit met het rotsvaste vertrouwen in een positieve uitkomst. De realiteit onder ogen zien en dan het leven opbouwen vanaf daar. Doen en volhouden.
Daarom heb ik gekozen voor vrolijke kleuren en natuur om de positieve boodschap te versterken. Elk verhaal is persoonlijk en uniek, met in het schilderij afgebeeld een speciaal item dat de geportretteerde extra kracht gaf tijdens en na hun borstkanker traject.
Dank
Mijn dank gaat uit naar alle modellen die zonder schroom en vol vertrouwen zich letterlijk hebben blootgegeven aan mij om deze portretserie te kunnen realiseren. Zij hebben allemaal toestemming gegeven om met hun portretten te exposeren. Voor kracht en steun, als gespreksonderwerp, of gewoon om even bij stil te staan.
Ik hoop dat hun verhalen en glimlachen velen zullen inspireren en bemoedigen.
Trudy: Een Engel op Haar Schouder
Soms zijn het de onverwachte ontmoetingen in ons leven die een droom in vervulling doen gaan. Voor mij was Trudy zo’n ontmoeting, en dankzij haar werd mijn droom om deze bijzondere portretserie te maken werkelijkheid. Ze kwam bij mij op schilderles en vertelde me over haar werk in het VU met patiënten die borstkanker hebben (gehad). Ze heeft me fantastisch geholpen met het vinden van vrouwen die voor mij model wilden staan.
Bij Trudy viel de oproep voor controle in de borstenbus ‘toevallig’ twee jaar te vroeg op de mat. Maar toeval bestaat niet, en bij die controle werd een agressieve en kwaadaardige tumor ontdekt. Trudy dacht dat ze dit wel even zou kunnen oplossen, maar dat viel toch tegen. Ook zij onderging een borstsparende operatie, gevolgd door zes chemotherapiebehandelingen en maar liefst 32 bestralingen. Ondanks deze beproevingen vond ze de kracht om openhartig en op een positieve manier haar familie en vrienden op de hoogte te houden. Hierdoor inspireerde ze velen om zich bij haar aan te sluiten en hun eigen verhalen te delen.
Uit deze ervaring ontstond een bijzondere roeping voor Trudy. Ze zette een beweging in gang met een duidelijke visie: ze wilde geen patiënten ‘voeden’, ze wilde ze VERWENNEN. In 2016 kreeg Trudy eindelijk de verlossende boodschap: ze was genezen. Haar persoonlijke proces en triomf heeft niet alleen haar leven veranderd, maar ook anderen geïnspireerd.
In ons gesprek vatte ze haar gevoel na de vroege ontdekking samen met de woorden: “ik heb echt een engeltje op mijn schouder gehad.” Op dat moment wist ik direct: dit is precies wat ik in mijn portret wilde verwerken.
Trudy blijft een bron van kracht en licht voor velen, en ik ben dankbaar dat ze de engel op mijn schouder is geweest op mijn eigen reis.
Elisabeth: De Kracht van Optimisme
In 2002 ontdekte Elisabeth plotseling een ingetrokken tepel bij zichzelf. Zonder aarzelen zocht ze direct medische hulp. De diagnose was verpletterend: vier grote tumoren in haar rechterborst.
De medische ingrepen volgden snel op elkaar. Haar rechterborst werd geamputeerd en maar liefst twintig lymfeklieren werden verwijderd om verdere verspreiding te voorkomen. Chemotherapie en bestraling werden een onvermijdelijk onderdeel van haar dagelijks leven. De zware behandelingen eisten hun tol; de chemo maakte haar vreselijk ziek en vaak bracht ze dagen overgevend en uitgeput door. Toch weigerde ze op te geven.
Dankzij haar vastberadenheid werd haar behandelingsplan aangepast om de bijwerkingen van de chemo te minimaliseren. Ze ontdekte de kracht van voedingssupplementen en slikte er dagelijks maar liefst 25.
Toen ik haar tijdens ons gesprek vroeg wat haar speciaal had geholpen om deze donkere periode te doorstaan, was haar antwoord kort maar krachtig: “Mijn eigen optimisme!” De kracht die ze daarbij uitstraalde raakte me diep. Ik portretteerde Elisabeth dan ook in een trotse en krachtige pose, onherkenbaar zoals ze zelf wilde.
Elisabeth putte ongelooflijke kracht uit haar positieve kijk op het leven. Ze omarmde elke dag als een kans en bleef vastbesloten om te genezen. En na vijf jaar kwam het verlossende woord: ze was genezen verklaard!
Denise’s Lach en de Kracht van SOCA Muziek
In oktober 2020, op 41-jarige leeftijd, ontdekte Denise een knobbeltje in haar borst nadat ze was afgevallen door een maagverkleining. Haar rechterborst bleek vol tumoren te zitten. Op dat moment had ze twee jonge kinderen van vier en vijf jaar. Denise onderging eerst chemotherapie, waardoor de tumoren in kleine stukjes werden gehakt. Daarna volgde ze het volledige traject van bestraling en hormoontherapie.
Het verlies van haar borst bracht haar tot tranen, maar ze overwon deze moeilijke periode door zich te realiseren dat haar borsten hun belangrijkste taak al hadden vervuld: het geven van borstvoeding aan haar kinderen.
Ze koos er bewust voor om geen reconstructie te ondergaan en draagt ook geen bh-vulling. Denise’s krachtige statement luidt: “Ik schaam me er niet voor; ik heb wel borstkanker overleefd!”
Tijdens de donkerste momenten bracht de vrolijke stijl van SOCA-muziek (SOul Calypso en CAribische muziek) licht in haar leven. Deze muziek maakt haar blij en brengt haar terug naar herinneringen aan het Caribische eiland St. Vincent.
Wat me bijzonder raakte bij Denise is haar veerkracht en berusting. Ze is trouw aan zichzelf gebleven en is ondanks alles een bron van blijdschap en liefde voor haar kinderen. Ik wilde deze blijdschap van het doek af laten spatten met vrolijke kleuren, samen met haar geliefde SOCA-muziek!
Denise blijft een positief persoon. Haar verhaal is een inspiratie voor anderen en haar lach is een stralend symbool van hoop.
Mariëlle’s Reis van Hoop en Kracht
In 2019 begon Mariëlle aan een moeilijke reis toen ze werd geconfronteerd met borstkanker. Ze ontdekte de ziekte op een opmerkelijke manier, namelijk door een deuk boven haar tepel wanneer ze haar arm omhoog hield. Achter de tepel bleek een tumor te zitten. Na deze schokkende ontdekking onderging ze eerst chemotherapie, gevolgd door een borst besparende operatie en daarna bestraling en hormoontherapie. Het was een zware en uitdagende tijd.
Mariëlle besloot deze reis vast te leggen met foto’s en creëerde daarmee haar eigen verhaal, wat resulteerde in een prachtig fotoboek. Dit boek is niet alleen een herinnering aan wat ze heeft doorgemaakt, maar ook een getuigenis van haar hoop en kracht.
In 2021 kwam eindelijk het verlossende nieuws: Mariëlle was genezen verklaard. Haar lijfspreuk “Kijk eens hoe ik er nu voorsta!” weerspiegelt haar positieve kijk op het leven en haar inspirerende reis van overleving. Haar verhaal is een blijk van doorzettingsvermogen en hoop voor anderen die een vergelijkbare strijd voeren.
Wat mij bijzonder trof aan Mariëlle is dat ze een baken van blijdschap en vrolijkheid is. Echt het zonnetje in huis! Daarom heb ik gekozen voor de zonnebloem in haar portret, die op haar lievelingskleur blauw nog mooier uitkomt. Ze vertelde zelfs dat ze af en toe bijna zou vergeten wat ze allemaal heeft doorgemaakt. En als ze dan haar fotoboek pakt, beseft ze weer dat het toch echt allemaal gebeurd is.
Leo’s Verhaal: Een Liefdevolle Herinnering
In het bijzondere verhaal van Leo ontvouwde zich een reeks aangrijpende gebeurtenissen. Sinds 2016 leed zijn vrouw aan borstkanker en onderging ze chemotherapie en bestraling. Op een zomerdag in 2018, terwijl hij met zijn vrouw in de tuin zat, ontdekte zij plotseling een ingetrokken tepel bij Leo. Hun levens werden in een oogwenk getekend door een gezamenlijke strijd tegen borstkanker, een strijd die ze vastberaden aangingen.
Het is minder bekend dat mannen ook borstkanker kunnen krijgen, maar Leo en zijn vrouw stonden schouder aan schouder om deze zeldzame ziekte het hoofd te bieden. Ze vonden steun en liefde bij elkaar en samen doorstonden ze de uitdagingen die op hun pad kwamen. Gelukkig werd zijn vrouw na enkele jaren genezen verklaard, maar helaas bracht het lot hen nog meer beproevingen. Ze werd opnieuw getroffen door een agressieve vorm van kanker, ditmaal in haar lies. In 2020 overleed ze.
Sindsdien draagt Leo hun beide trouwringen aan zijn ketting als een liefdevolle herinnering aan de vrouw met wie hij zijn leven deelde en die naast hem stond in tijden van zowel vreugde als verdriet. Intussen is Leo genezen verklaard.
Leo’s verhaal is er een van veerkracht en onvergetelijke herinneringen aan een geliefde partner. Het was die liefdevolle blik in zijn ogen tijdens zijn verhaal die mij trof, en die ik heb vastgelegd in dit prachtige portret.
Kyra’s Tuin van Kracht
In 2021, op 57-jarige leeftijd, werd Kyra plotseling geconfronteerd met borstkanker. Zij onderging een nieuwe behandelmethode en kreeg vóór de operatie al 16 ronden chemotherapie, waardoor de tumor aanzienlijk was geslonken en daardoor makkelijker te verwijderen was.
De operatie, gevolgd door de chemotherapie en de bijwerkingen daarvan, was echter een zware beproeving. Haar huid rondom het litteken had alle kleuren van de regenboog en ze moest zichzelf injecteren met wat zij ‘paddenstoelen’ noemde, die witte bloedcellen bevatten. Ook verloor ze haar haar, wat voor velen een emotionele strijd is. Maar Kyra vond kracht in haar kinderen en een bevriende kapster. Samen bedachten ze een mooi ritueel: ze maakten staartjes van haar haar die haar kinderen vervolgens mochten afknippen. Uit deze staartjes werd een pruik gemaakt, een krachtig symbool van liefde en steun.
Wat vooral indruk op mij maakte in Kyra’s verhaal, is de ongelofelijke wilskracht die zij heeft gehad om dit proces door te komen. Steeds weer opnieuw naar het ziekenhuis, steeds weer ziek van de chemo, steeds weer herstellen en op jezelf teruggeworpen worden. Vooral dat heeft mij doen volharden om deze serie portretten te maken als bron van inspiratie en hoop voor alle huidige en toekomstige patiënten die geconfronteerd worden met (borst)kanker.
Wat Kyra door deze uitdagende periode heen sleepte, was haar tuin. Hier vond ze, op een bedje onder een dekentje, de broodnodige rust om zichzelf toe te staan ‘gewoon ziek te zijn’. Haar tuin werd een toevluchtsoord waar ze kracht en sereniteit vond. Daarom is haar prachtige portret omlijst met een stukje van haar geliefde tuin.
Gonny: Een Tijd van Hoop en een Pinguïn
Bij Gonny werd in 1984 borstkanker ontdekt. Ze had al 1,5 jaar last van steken in haar borst, maar tot vier keer toe vond de huisarts het niet alarmerend. Wat een andere tijd was dat. Uiteindelijk bleek er een tumor in haar borst te zitten, en de enige optie toen was een amputatie. Gelukkig was de tumor ingekapseld, waardoor ze nooit chemo, bestraling of hormoonpillen hoefde te nemen.
Gonny had destijds geen man of kinderen, maar gelukkig stond ze er niet alleen voor. Haar geweldige baas van de kapsalon waar ze werkte, was de eerste die aan haar bed stond toen ze ontwaakte. Hij bracht een knuffelpinguïn mee, hing deze bij haar bed en zei: “Dit is jouw gelukspoppetje, en vanaf nu word je nooit meer ziek.”
Wat mij ontzettend ontroerde, was toen ze me vertelde dat ze dat pinguïntje 30 jaar lang bij elke controle heeft meegenomen in haar tas. Wonderbaarlijk genoeg is de ziekte nooit meer teruggekomen. Dit lieve knuffeltje is een krachtig symbool van hoop en steun in Gonny’s leven, en daarom mocht het uiteraard niet ontbreken op haar portret.
De Kracht van Overgave: Gonneke’s Reis
In 2015, op een dag die voor altijd in haar geheugen gegrift zou blijven, stapte Gonneke in wat ze liefkozend de “tietenbus” noemde – de borstenbus. Ze was toen 56 jaar oud en had geen idee dat haar leven op het punt stond een onverwachte wending te nemen. Toevallig besloot haar zoon om met haar mee te gaan, iets waar ze later enorm dankbaar voor zou zijn, want de artsen ontdekten borstkanker in een vroeg stadium.
Na de borstsparende operatie volgde een uitdagende reis van 16 bestralingen. Gonneke, een vrouw met een veeleisende baan, besefte dat het tijd was om voor zichzelf te zorgen. Ze nam de moedige beslissing om een pauze van het werk te nemen om zich volledig te kunnen concentreren op haar herstel.
Na vijf jaar van intensieve controles kreeg Gonneke eindelijk het verlossende nieuws: ze was genezen. Om dit te vieren, besloot ze een welverdiende vakantie te nemen naar Kaapverdië met haar gezin. Daar kon ze urenlang naar de zee staren en genieten van de serene rust.
Deze rust raakte me diep tijdens ons gesprek over haar verhaal. Ook tijdens de fotoshoot was ze kalm en zichzelf. Daarom heb ik de vakantiefoto die ze meebracht en die zo belangrijk voor haar is geworden, gebruikt als achtergrond in haar portret. Voor de bloemen heb ik gekozen voor de nationale bloem van Kaapverdië.
Voor Gonneke zijn er drie woorden die deze levensveranderende periode omschrijven: schok, berusting, rust. Ze heeft de schok van de diagnose ervaren, geleerd te berusten in het onvermijdelijke, en ontdekte uiteindelijk de rust die ze zocht.
De dappere weg van Jelena
In november 2018 ontdekte Jelena een ongewone bult in haar borst. Hoewel het geen pijn deed, besteedde ze er direct aandacht aan en ging naar de huisarts. Die verwees haar naar het ziekenhuis voor een mammografie. De artsen daar ontdekten clusters van kalkspatjes (DCIS), een voorstadium van borstkanker. Na een MRI bleek dit voorstadium in beide borsten aanwezig te zijn, tezamen met een tumor. Er was maar één oplossing: beide borsten moesten worden verwijderd.
Jelena maakte een dappere keuze: tijdens dezelfde operatie onderging ze een borstcorrectie met behulp van een expander. Deze werd geleidelijk opgerekt, waardoor er genoeg ruimte ontstond voor protheses. Daarnaast werden er dopjes onder haar huid geplaatst waar later tepels op werden getatoeëerd.
Tijdens ons gesprek en het maken van de foto’s werd ik geraakt door Jelena’s rustige en zachte blik in haar ogen. De ogen zijn de spiegel van de ziel. Telkens als ik naar haar portret kijk, raakt haar blik me opnieuw.
Op mijn vraag wat haar extra steun had gegeven tijdens haar strijd tegen deze ziekte, vertelde ze over een tegeltje dat een vriendin had opgestuurd met de nuchtere boodschap: “fuck perfect”. Haar dochters deelden dit standpunt, en deze krachtige mentaliteit is vastgelegd in haar portret. Jelena’s verhaal is een inspiratie voor ons allemaal om te streven naar veerkracht en authenticiteit in plaats van perfectie.